Η Σάμος γιόρτασε με μεγαλοπρέπεια και λαμπρότητα
την 103η επέτειο της ένωσης με την Ελλάδα.
Η Σάμος γιόρτασε σήμερα με μεγαλοπρέπεια και λαμπρότητα την 103η επέτειο της ένωσης με την Ελλάδα.
Νωρίς το πρωί 15 Νοεμβρίου 2015 τελέστηκε Θεία Λειτουργία στον ιστορικό Ιερό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος χοροστατούν τος του Μητροπολίτου Σάμου και Ικαρίας κ.κ. Ευσεβίου, ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση στον Ανδριάντα του Θεμιστοκλή Σοφούλη όπου έγινε κατάθεση στεφάνων.
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν με τη Μαθητική (στην οποία συμμετείχαν μαθητές όλων των σχολείων της Σάμου) Συλλόγων και Στρατιωτική παρέλαση στην παραλιακή Λεωφόρο Θεμιστοκλή Σοφούλη, ενώ εντυπωσίασαν οι Στρατιωτικές επιδείξεις που παρουσίασε Άγημα του στρατού και καταχειροκροτήθηκε από τον κόσμο που είχε κατακλύσει την παραλιακή λεωφόρο.
Οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν με παραδοσιακούς χορούς που παρουσίασαν χορευτικά συγκροτήματα πολιτιστικών συλλόγων του Νησιού καθ όλο το μήκος της παραλιακής λεωφόρου.
Οι εορταστικές εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν στο δημαρχιακό μέγαρο με την δεξίωση που παρέθεσε ο Δήμος Σάμου.
Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάρκος Μπόλαρης και την αξιωματική αντιπολίτευση ο γραμματέας της Κ.Ο. της Ν.Δ., Γιάννης Πλακιωτάκης.
ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΠΙ Τῌ 103ῃ ΕΠΕΤΕΙῼ ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ ΤΩΝ ΣΑΜΙΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΦΙΛΤΑΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Η Σάμος σήμερα τιμά και εορτάζει το πλέον κορυφαίο γεγονός της σύγχρονης ιστορία της.
Τιμά και εορτάζει την Ένωσή της μετά της φιλτάτης μητρός Ελλάδος.
Η Σαμιακή εθνοσυνέλευση, σε αυτόν ακριβώς τον ιστορικό και ιερό χώρο, την 11ην Νοεμβρίου 1912, εκπλήρωσε τις μεγάλες προσδοκίες της γενιάς του ’21 και κράτησε την συλλογική αυτοσυνειδησία της Ελληνικής Σαμιακής ταυτότητος.
Υπό την προεδρία του Θεμιστοκλή Σοφούλη κήρυξε, όπως ακριβώς διατυπώθηκε, «τὴν Ἕνωσιν τῆς Σάμου μετὰ τοῦ Ἐλευθέρου Ἑλληνικοῦ Βασιλείου ὅπως ἀποτελέσῃ μετ’ αὐτοῦ ἕν ἀδιαίρετον καὶ ἐνιαῖον Ἑλληνικόν Κράτος».
Οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφάσισαν το νέο Ελληνικό κράτος να είναι ελεύθερο, ανεξάρτητο, αλλά μικρό και μέσα στα όριά του να μην περιλαμβάνεται η Σάμος.
Ο Σαμιακός λαός, αδιαχώριστα συνυφασμένος με την όλη ιστορία του Γένους μας, κοσμημένος με σπάνια πνευματικά χαρίσματα, οπλισμένος με πίστη και ενθουσιασμό, αγωνιστικότητα και αυταπάρνηση, με «Ἔρεισμα Πατρίδος» την Μητέρα Ελλάδα, με την ερυθρά ημισέληνο να αναδιπλώνεται απειλητική πάνω από την σαμιακή γη, συμμετέχει ενεργά στον αγώνα για ελευθερία, διότι ο ηρωικός αυτός λαός:
«ἔξορίαν οὔ δέδιε, πεῖναν οὐχ ὑποστέλλεται,
οὐ λογίζεται δίψαν, οὐ φρίττει ξῖφος,
φυλακήν οὐ δειλιᾷ, τὸν θάνατον εὐεργέτην οἴεται».
Ολόκληρο το Γένος διέτρεχε τον έσχατο κίνδυνο.
Οι Οθωμανοί είχαν ως μοναδικό σκοπό την υποταγή και την εξαφάνιση του Έθνους, τον εξισλαμισμό του και την ανάσχεση της πολιτικής του ανάπτυξης.
Ο αδίστακτος αυτός εχθρός, μεταχειρίστηκε τα πλέον τυραννικά και απρεπή μέσα για την αφαίμαξη και αφομοίωση του Ελληνικού Έθνους.
Δεν μπόρεσε όμως να πετύχει την αποφύλιση του Σαμιακού λαού, κατά τον ιστορικό Παπαρρηγόπουλο, δεν μπόρεσε να αιχμαλωτίσει το υψηλό και ορθό φρόνημά του περί πίστεως και ελευθερίας, δεν μπόρεσε να αναχαιτίσει τα ρωμαλέα πνεύματα, τους πύρινους εθνεγέρτες που με το ηρωικό τους σάλπισμα συνεγείρουν το Γένος.
Με την μετάδοση του εγερτηρίου σαλπίσματος του 1821, οι Σάμιοι από τους πρώτους, λαμβάνουν μέρος στον κοινό αγώνα προσφέροντας τα πάντα.
Θυσία στο βωμό της θρησκείας, της πατρίδος και της ελευθερίας.
Η δάδα της Σαμιακής επανάστασης άναψε.
-2-
Στις 17 Απριλίου του 1821, οι Σάμιοι ξεσηκώθηκαν ενάντια στην Τουρκική κυριαρχία και η Σάμος γίνεται το κραταιότατο κατά Ανατολάς προπύργιο της Ελληνικής Επανάστασης.
Παρουσία του Μητροπολίτου Σάμου Κυρίλλου και σύσσωμου του Σαμιακού λαού, ο Λυκούργος Λογοθέτης στις 8 Μαΐου στο Μεσαίο Καρλόβασι, θα υψώσει επίσημα την επαναστατική σημαία και ο άσημος ως τότε Γεώργιος Παπλωματάς, θα γίνει ο ηγέτης και πρωταγωνιστής της Επανάστασης.
Στόλοι και στρατοί εστάλησαν κατά της νήσου. Οι Σάμιοι χωρίς να λιποψυχήσουν, αγωνίσθηκαν με αυτοθυσία και ανδρεία. Με την βοήθεια των ελληνικών πλοίων, κατάφεραν να αποκρούσουν τις Τουρκικές επιθέσεις και να διαφυλάξουν το Σαμιακό έδαφος απάτητο από τον Τουρκικό πόδα.
Η Σάμος γίνεται πολεμική και αδούλωτη. Οι αμέτρητες θυσίες στο βωμό της ελευθερίας δεν συγκινούν τις Μεγάλες Δυνάμεις, οι οποίες έχουν αποφασίσει τον αποκλεισμό της από τα όρια του τότε ιδρυόμενου Ελληνικού κράτους.
Οι αγώνες της Σαμιακής Πολιτείας συνεχίζονται έως το 1834. Η ηρωική αυτή αντίσταση εκπηγάζει από τον ασίγαστο και διαρκή πόθο των Σαμίων για ένωση μετά της Ελλάδος.
Το 1832, η Τουρκία εξέδωσε την λεγόμενη Οργανική Διάταξη, δια της οποίας παρεχώρησε ευρύτερα προνόμια στη νήσο και πλήρη αυτοδιοίκηση. Κατέστησε αυτήν Ηγεμονία φόρου υποτελή.
Το νέο καθεστώς επιβλήθηκε δια της βίας, παρ’ ότι ο λαός μέσα από τις Γενικές συνελεύσεις αρνήθηκε πεισματικά την Ηγεμονία.
Ο οργανικός χάρτης, που παραχωρήθηκε από την Οθωμανική πλευρά εν είδει συντάγματος στους Σαμίους, περιβλήθηκε με τον χαρακτηριστικό όρο «προνόμια». Ήταν όμως οδυνηρή κατάληξη, αλλά ταυτόχρονα και ελπιδοφόρα απαρχή.
Κύριος, αν όχι αποκλειστικός στόχος της οθωμανικής κυβέρνησης, ήταν η διατήρηση της επικυριαρχίας στην Σάμο μέσω του εκάστοτε διοριζόμενου Ηγεμόνα, έτσι ώστε η νήσος να μην χρησιμεύσει ως προπύργιο της Ελλάδος.
Στα 78 χρόνια που διήρκησε το Ηγεμονικό καθεστώς, ο εθνικός αγώνας των Σαμίων πήρε την μορφή σθεναρής και διαρκούς διεκδίκησης ενός πραγματικά αυτόνομου πολιτικού βίου.
Στόχος ήταν η διεύρυνση της αυτονομίας και ο περιορισμός της πολιτικής κηδεμονίας της αυτοκρατορίας. Ο απώτερος όμως σκοπός του Σαμιακού λαού ήταν η επιδίωξη ελεύθερου πολιτικού βίου, που θα επιτυγχάνετο με την κατάργηση της αυτονομίας και με την ένωση της «αλύτρωτης» Σάμου με την Ελλάδα.
Οι 18 διορισμένοι ηγεμόνες, πλην ελαχίστων φωτεινών εξαιρέσεων, είχαν άμεση εξάρτηση από την Υψηλή Πύλη και εργάσθηκαν για την υλοποίηση των καταχθονίων σχεδίων της.
-3-
Η ένταση και η βία κλιμακώθηκε τον Μάιο του 1908, όταν εκδηλώθηκε ανταγωνισμός μεταξύ του νέου Ηγεμόνα Ανδρέα Κοπάση και των ηγετών της Σαμιακής Βουλής Θεμιστοκλή Σοφούλη και Εμμανουήλ Χατζιδάκη.
Ο διαβόητος αυτός Ηγεμόνας, προέταξε τα συμφέροντα της Υψηλής Πύλης και έφερε τουρκικά στρατεύματα για να επιβάλει την εξουσία του, καταλύοντας έτσι κάθε μορφή ελεύθερης έκφρασης στο νησί. Ήταν η ενσάρκωση της απολυταρχίας και του τυραννικού δεσποτισμού.
Ο απεσταλμένος του Μακεδονικού Κομιτάτου Σταύρος Μπαρέτης δολοφονεί τον εχθρό αυτόν του έθνους, το Μάρτιο του 1912, και το Σεπτέμβριο του ιδίου έτους η νικηφόρα έκβαση του επαναστατικού κινήματος απαλλάσσει την Σάμο από τα τουρκικά στρατεύματα και ανοίγει πλέον ο δρόμος για την κατάργηση της Ηγεμονίας.
Οι οθωμανικές δυνάμεις αποχώρησαν στις 23 Σεπτεμβρίου και για μερικές εβδομάδες η κατάσταση παρέμεινε ρευστή. Οι εκπρόσωποι των Μεγάλων Δυνάμεων τάσσονται υπέρ της επαναφοράς στο προ του Κοπάση status quo. Η αναπτυχθείσα δυναμική, χάρη στην επανάσταση των Σαμίων, η έκρηξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου και η κυριαρχία του Ελληνικού Στόλου στο Αιγαίο, δρομολόγησαν άλλες εξελίξεις.
Στις 11 Νοεμβρίου του 1912, κλήθηκαν επειγόντως οι πληρεξούσιοι της Εθνοσυνελεύσεως στον Ιερό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος, που είχε κατακλυσθεί από ένα πλήθος Σαμίων, τεράστιο σε όγκο και με εκρηκτική διάθεση ενθουσιασμού.
Ο Μητροπολίτης Κωνσταντίνος Βοντζαλίδης τελεί την καθιερωμένη δέηση και αναγιγνώσκει την κατάλληλη για την περίσταση ευχή. Άπαντες οι πληρεξούσιοι με επικεφαλείς τον Μητροπολίτη και τον Πρόεδρο Σοφούλη κατεφίλησαν την γαλανόλευκη και εψήφισαν την πολυπόθητη Ένωση με την Μητέρα Ελλάδα.
Η σημαία του Έθνους μας, στεφανωμένη από την δόξα και την νίκη, σκορπίζει στο σκλαβωμένο Γένος ελευθερία και ανείπωτη ευτυχία.
Τα λόγια του πρωτεργάτη της Ενώσεως ακόμη αντιλαλούν στα βουνά της Σάμου :
«Γενεές ὁλόκληρες ἔζησαν μὲ τὴν ἐλπίδα καὶ τὸν πόθον
πρὸς τὴν ἁγίαν καὶ εὐλογημένην αὐτήν ἡμέραν.
Ἡ θλῖψις, ἡ ὁποῖα ἀπὸ αἰῶνας ὅλους κατέτρωγεν τὴν έθνικήν ψυχήν, κατεσβέσθη πλὲον καὶ τὰ ὄνειρα τῆς φυλῆς μας πραγματοποιοῦνται ὅλα».
Ο Σαμιακός λαός, που είναι βαθιά προσηλωμένος στα ιδανικά της Ελληνορθόδοξης θρησκείας και της πατρίδος, πραγματοποίησε ενωτικό αγώνα με πρωταγωνιστές τον Αρχιερέα Κωνσταντίνο Βοντζαλίδη και τον χαρισματικό Θεμιστοκλή Σοφούλη.
Τα Μοναστήρια του Ελληνικού νησιού, των αγώνων και των ηρώων, έγιναν κέντρα αντίστασης. Η τοπική Εκκλησία με τον Αρχιερέα και τους ηρωικούς Ιερείς λειτούργησε ως φορέας ενότητος του λαού.
-4-
Αυτός ο περήφανος λαός, άντλησε δύναμη από την λατρεία της Εκκλησίας, για να αντέξει και να μπορέσει να διεκδικήσει και να πετύχει την ελευθερία του και την πολυπόθητη ένωση με τον Εθνικό κορμό.
Ο Θεμιστοκλής Σοφούλης, ένας αρχαιολόγος, έγινε επαναστάτης και εξελίχθηκε σε πολιτικό πρώτου μεγέθους, που κατέληξε εθνικός πολέμαρχος και σεμνός νικητής. Μια Μέγιστη εθνική μορφή.
Εάν ο διορατικός Σοφούλης δεν έκανε την επανάσταση του 1912 και όλες τις άλλες ενέργειες που ακολούθησαν, ήταν βέβαιο ότι το νησί του Πυθαγόρα θα είχε την τραγική κακοτυχία της Ίμβρου και της Τενέδου, δηλαδή δεν θα περιελαμβάνετο στο Ελληνικό κράτος και θα γινόταν επαρχία της Τουρκίας.
Ο Ελληνισμός είναι μοναδικό φαινόμενο στον κόσμο. Η πραγματικότητα όμως πιστοποιεί ότι είναι κάτι ασυγκρίτως περισσότερο.
Ο Ελληνισμός είναι ένα θαύμα.
Δεν είναι γέννημα της τυφλής τύχης, ούτε προϊόν της αυθαίρετης βουλής των ισχυρών της γης.
Είναι το πνευματικώτερο πλάσμα των υψηλών ανθρώπινων προσπαθειών, που κατεβλήθησαν στην χώρα του πολιτισμού, της σοφίας και της γνώσεως.
Χωρίς γνώση της ιστορία μας, χωρίς γνώση του παρελθόντος μας, που αποτελεί τις βάσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας, δεν μπορεί να υπάρξει μέλλον.
Και λαός που δεν θυμάται την ιστορία του, δεν μπορεί να έχει μέλλον.
Οφείλουμε λοιπόν ως Έλληνες, να σεβόμαστε και να τιμούμε την ιστορία της πατρίδος μας και των προγόνων μας, ακόμη και αν διαφωνούμε.
Γιατί, σε αντίθετη περίπτωση, θα πάψουμε να υπάρχουμε, ίσως όχι ως άτομα, αλλά σίγουρα ως Έλληνες, ως απόγονοι του Ελληνισμού. Και αυτό δεν το αξίζει κανείς από εμάς.
Γι’ αυτό λοιπόν σήμερα, την ιστορική αυτή ημέρα, ως απόγονοι των ηρωικών εκείνων αγωνιστών, ας στρέψουμε με ευγνωμοσύνη και σεβασμό την σκέψη μας προς τους προγόνους μας, οι οποίοι προσηλωμένοι με πίστη και αφοσίωση στον Θεό και την πατρίδα, γαλουχημένοι με το πάθος για την ελευθερία, είχαν το θάρρος και την ψυχική δύναμη να αποτινάξουν τον Τουρκικό ζυγό και να ενσωματωθούν με τον εθνικό κορμό.
Εμείς οι νεώτεροι Έλληνες, έχουμε χρέος να υπερασπισθούμε με κάθε θυσία ό,τι εκείνοι μας παρέδωσαν, αν βέβαια, θέλουμε να μας ονομάσει η ιστορία ένδοξους απογόνους, ενδόξων προγόνων.
Σάμος, 15 Νοεμβρίου 2015
ΚΥΡΙΑΚΟΣ Ι. ΠΑΤΣΙΔΗΣ
Υποστράτηγος ε. α. ΕΛ.ΑΣ – Θεολόγος
Δημοτικός Σύμβουλος
Πρόεδρος Ν.Π.Δ.Δ. «ΣΑΜΙΑΚΗ ΑΡΩΓΗ»
Στις λαμπρές εκδηλώσεις της103ης επετείου τηςΈνωσης τηςΣάμου με την Ελλάδα συμμετείχε την Κυριακή 15-11-2015 και για άλλη μια χρονιά, ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Πυθαγόρας ο Σάμιος»
με πολυπληθές τμήμα του στην μεγάλη παρέλαση που διεξήχθη στην
πρωτεύουσα του νησιού, ενώ υπήρχε και συμμετοχή μελών του χορευτικού
τμήματος του συλλόγου μας και στις εκδηλώσεις που έγιναν μετά το πέρας
της παρελάσεως.
